یوبوت چیست و اجزای تشکیل دهنده آن کدام است؟ و آیا سیستم های رقیب مزیتی نسبت به آن دارند؟
یوبوت
یوبوت یکی از انواع دال مجوف دو پوش می باشد
دال یوبوت از ترکیب میلگرد، بتن و قالب‌های مکعبی مانند یوبوت یا یوبوت اصلاح شده (بی ستون) یا قالب‌های کرویمانند کوبیاکس پلی پروپیلن ساخته شده‌است و کاربرد آن در فونداسیون و سقف می‌باشدکه جایگزین خوب و مناسبی به جای دال‌های معمولی باشد و در سال ۱۳۸۸مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن آن‌ها را تأیید کرده‌است.
خصوصیات
ساس عملکرد دال مجوف، کاهش بتن غیر سازه‌ای که تار خنثی قرار دارد می‌باشد که منجر به کاهس وزن و در نتیجه افزایش دهانه می‌شود.
در این روش، دال‌هایی که از جنس بتن هستند مانند روش تیر و دال معمولی مستقیماً بر روی تیر قرار می‌گیرند. در دال‌های مجوف، تیرهای فرعی و متعامد بسیار بیشتر از روش تیر و دال معمولی هستند که این خصوصیت باعث افزایش دهانه و همچنین کاهش ضخامت دال می‌شود. در واقع دال‌های مجوف مانند مقاطع آی شکل عمل می‌کنند. از ویژگی‌های مهم این سیستم بوجود آوردن دالی سبک دارای سطحی صاف در زیر و با سختی زیاد می‌باشد.
مصالح مورد استفاده
میلگرد
بتن
قالب‌های مکعبی مانندیوبوت یا قالب‌های کروی مانند کوبیاکس که معمولاً از جنس پلی پروپیلن می‌باشد.
مصالح مورد استفاده در این دال‌ها شامل بتن، میلگرد و مکعبی مانند یوبوت یا قالب‌های کروی مانند بابلدک یا کوبیاکس می‌باشد. مقاومت بتن و میلگرد توسط طراح سازه تعیین می‌گردد که معمولاً مانند دیگر اعضای بتنی سازه در نظر گرفته می‌شود.
نحوه اجرای یوبوت
بستن قالب درزیر دال
اجرای آرماتور زیرین
چیدن قالب مکعبی مانند یوبوت یا قالب‌های کروی مانند بابلدک)
اجرای آرماتورهای فوقانی
انجام بتن ریزی
باز کردن قالب‌ها در کف
مزایای اقتصادی یوبوت
یکدست بودن سطح زیرین دال که باعث کاهش هزینه‌ها و سهولت در اجرای نازک‌کاری و لوله‌کشی در زیر سقف می‌گردد.
حذف ستونهای اضافی در جهت تأمین پارکینگ‌هایی به تعداد بیشتر
حذف سقف کاذب در نتیجه کاهش هزینه‌های نصب سقف کاذب
کاهش تعداد ستونهای بکار رفته در ساختمان در جهت استفاده هر چه بهتر از فضاهای داخلی بنا
حذف آویزهای تیر در دهانه‌های بزرگ در نتیجه کاهش هزینه در قالب بندی نسبت به دیگر روش‌های تیردال
کاهش مصرف کمتر میلگرد و بتن در قیاس با سیستم‌های مشابه.
مزایای اجرایی
قابلیت باربری زیاد سقف
کم شدن جرم دال در مقابل نیروی زلزله، در نتیجه آن نیروی برشی زلزله که بر سازه وارد می‌شود کاهش پیدا می‌کند.
امکان تحمل بارهایی که در زمان اجرا وارد می‌شود و قابلیت تردد راحت کارگرها.
عملکرد مناسب و مقاومت زیاد در برابر زلزله.
امکان حذف تیرهای آویزدار و سر ستونها.
شکل‌گیری دو لایه دال در بالا و پایین که به صورت مشک و متصل هستند سبب تأمین سختی زیادی در بالای دال می‌شود که در نتیجه آن باعث انتقال نیروهای زلزله به عناصر باربر جانبی می‌شود.
امکان انجام عملیات قالب بندی با روش‌های معمولی.
مزایای فنی
کم شدن تعداد ستونها.
بهبود عملکرد سقف از نظر لرزش صفحه‌ای وعایق بندی صوتی.
امکان طراحی مناسب تر در پلان معکوس با توجه به حذف تیرهای میانی.
مقاومت زیاد در مقابل آتش‌سوزی
با افزایش وزن سقف باعث افزایش سختی دال می‌شود که باعث کنترل خیز سقف می‌شود، که این مورد سبب اجرای سازه‌هایی با دهانه بزرگ و افزایش فاصله ستونها می‌شود.
بارهای وارده بر خاک کاهش پیدا می و امکان کاهش و حذف ابعاد و تعداد شمعها در خاک‌های سست بوجود می‌آید.
قابلیت حذف تیرهایی که در بین ستونها هستند و مکان‌یابی مناسب ستونها با استفاده از تیرهای پنهان بدون آویز.
مزایای معماری
امکان ایجاد تغییر فضاهای کاربری بعد از ساخت
ایجاد فضاهای بزرگتر
آزادی بسیار در طراحی فضاهای معماری
تفاوت‌های قالب‌های مکعبی یوبوت و قالب‌های کروی کوبیاکس
هر دو این قالب‌ها در داخل بتن دفن می‌شود – قالب‌های یوبوت مکعب شکل می‌باشد و را داری ارتفاع‌های مختلف می‌باشد و قالب‌های کوبیاکس کوری شکل می‌باشد و حجم‌های مختلی دارد، اما با این تفاوت که قالب‌های کوبیاکس همراه با پنل‌های به محل پروژه آورده می‌شود که جدای آن که پنل‌ها عمل کرد سازه‌ای ندارد، هزینه بالایی در انبار و دپوی آن، به علت حجم بزرگ آن طلب می‌کند و جهت انتقال آن به سقف‌های فوقانی کار را مشکل می‌سازد، در مقابل قالب‌های یوبوت به همراه پانل یا میلگرد جداگانه ارائه نمی‌شود، و تنها خود قالب پلی پروپیلن یوبوت ارائه می‌شود، که داخل هم می‌رود و حجم انبار و دپو را بسیار کاهش می‌دهد؛ و همچنین قالب‌های کروی کوبیاکس مقدار بتن بیشتری نسبت به قالب مکعبی یوبوت با توجه به شکل هندسی خود مصرف می‌کند که باعث افزایش ضخامت سقف و افزایش وزن سقف می‌شود.
همجنین میتوانید برای مطالعه تاریخچه قالب های دال مجوف این مقاله را مطالعه فرمایید